Sporen van de Luchtoorlog

auteur: onbekend
bron: Jaarboek 2017

Wellington bommenwerper

In de Tweede Wereldoorlog zijn ruim 50 geallieerde bommenwerpers en gevechtsvliegtuigen boven West Friesland en aangrenzend het IJsselmeer door Duitse jachtvliegtuigen of afweergeschut uit de lucht geschoten. Sommige bemanningsleden bereikten nog veilig de grond en konden vluchten met hulp van het verzet, anderen werden door NSB’ers of Duitsers gevangen genomen, maar de meesten keerden nooit meer terug van hun missie….  

VLIEGTUIGCRASH WELLINGTON W5372 ANDIJK 

In de nacht van 26 op 27 maart 1942 werden 104 Wellington bommenwerpers en 11 Stirling bommenwerpers van de Royal Air Force uitgezonden om de Krupp fabrieken in Essen (Duitsland) te bombarderen. Bij deze aanval gingen 10 Wellingtons en een Stirling verloren. De Wellington W5372 was om 20.11 uur opgestegen van vliegveld Binbrook in graafschap Lincolnshire in Engeland. Om 22.40 uur werd het vliegtuig, op de heenvlucht naar Essen, door een  Duitse Messerschmitt Bf 110 nacht jager van vliegveld Bergen, uit de lucht geschoten. De Wellington was gesignaleerd door het Duitse radarstation Hering bij Opperdoes en stortte brandend neer op het land ‘de Baanschieter’ van tuinder Cees Oud uit Bovenkarspel, ten westen van de Kathoeksloot nabij de Vleetweg in Andijk. Toon Mantel uit Andijk had hier z’n bouwerij.  

DE BEMANNING:  

Albert Golding, luitenant-kolonel  Royal Air Force, piloot, 30 jaar  

Finlay Donald McLeod, sergeant  Royal Australian Air Force, tweede  piloot, 23 jaar  

Bruce Albert Doe, sergeant majoor Royal Canadian Air Force, waarnemer/bommenrichter, 22 jaar  

Mervyn Duncan, sergeant-majoor  Royal Canadian Air Force, radiotelegrafist, 22 jaar  

William Stanley Makin, sergeant  Royal Air Force, neuskoepelschutter, 30 jaar  

Percival Gordon Thorpe, sergeant majoor Royal Air Force, staartkoepel schutter, 33 jaar 

In een enkele publicatie wordt nog een zevende slachtoffer vermeld: sergeant W.R. Lea, Royal Air Force ‘gunner’, 26 jaar. Alle bemanningsleden zijn bij de crash omgekomen. De lichamen zijn gekist bij timmerman Buter aan de Verlengde Horn (nu Middenweg 95) en later begraven op de Algemene Begraafplaats in Bergen. 

Na ruiming van het wrak, bracht de bezetter de drie bommen van het vliegtuig tot ontploffing, nadat alle bouwers in de wijde omgeving door de Duitsers gemaand waren weg te gaan. De ontploffing veroorzaakte een enorme bomkrater. Bij de boerderij van slager Nijdam, op drie km afstand, barstten de ruiten door de trillingen. De goeie poldergrond lag in één klap bezaaid met duizenden bomscherven.

Stichting Leven in Vrijheid wil aandacht schenken aan een aantal neergestorte Engelse vliegtuigen waarvoor geen oorlogsmonument is opgericht. Ook in Andijk, door het plaatsen van een markeringpaal met informatiebordje in de nabijheid van de crashplek. 21 april 2016 is een markeringpaal aan de Vleetweg onthuld. 

 

Aan de Vleetweg is 21 april 2016 deze markeringpaal onthuld 

De bomkrater op het land van Toon Mantel. Drie bommen zijn hier tot ontploffing gebracht. Alle bouwers in de wijde omgeving moesten een veilig heenkomen zoeken. Bij de boerderij van slager Nijdam, op ong. 3 km afstand, barstten de ruiten door de trillingen. 

Op de foto: Toon Mantel, Heert Mantel, Henk Roffel, Jos Mantel en Wout Mantel 

Van de foto’s in dit artikel is de herkomst niet meer te achterhalen. Mocht je in het bezit zijn van een originele foto van betere kwaliteit, dan zouden we deze graag ontvangen. Natuurlijk willen we altijd de na(a)m(en) toevoegen van de eigenaar van de foto.