Hallo daar!

auteur: nb
bron: jaarboek 2019, ‘De Vrije Westfries’

Het succes van de rijtour van ‘Prins’ en ‘Prinses’ door Andijk is tijdens de Oranjefeesten in 1948 herhaald. En nu samen met ‘Wilhelmina’ en de 4 prinsesjes. Van links naar rechts op de foto: IJtje (Ida) Mantel Hd., Trijntje (Tine) Mantel Hd., Anneke Duin, Greetje Mantel Gd., Martha Mantel-Schenk (‘Juliana’), Mw. Snieder (‘Wilhelmina’) en Klaas Mantel (‘Bernhard’). Foto: Fam. P. Mantel-Vriend. 

Onderstaande authentieke verslaggeving in de krant ‘De Vrije Westfries’ d.d. 12-01-1937 wil de redactie u niet onthouden en is daarom letterlijk overgenomen.

Mooie oranjefeesten

“Prinses” en “Prins” verschenen in de de verschillende scholen getracteerd, kerk en reden in de lichtstoet. 

“In het vorige nummer hebben we ons reeds in gunstigen zin over de Oranjefeesten uitgelaten. Maar het moet ons nogmaals uit de pen, dat de Oranjevereniging op lofwaardige wijze de feestelijkheden gedurende deze twee dagen heeft georganiseerd. Het weer werkte hier ook mede, wat in dezen tijd van het jaar niet altijd het geval is. In de meening dat dit feest schitterend geslaagd is zijn we nog versterkt geworden doordat verschillen- de personen, uit de bevolkingsgroep die aan zulke feesten doorgaans niet pleegt mee te doen, haar spijt uitgedrukt hebben over het feit dat deze feesten niet op een breedere of algemene basis gegrond waren. 

Ten deze treft echter noch de Oranjevereniging noch de meer rechtszinnige bevolkingsgroep schuld, dat de Oranjevereeniging eerst met haar actie begonnen is toen de algemeene plaatselijke commissie haar taak, als zijnde niet uitvoerbaar, had neergelegd. Bovendien is aan de genegenheid van de Oranjevereeniging voor een algemene feestviering genoegzame publicatie gegeven. Hierop is echter te laat of niet gereageerd. Hier liggen evenwel elementen in verscholen die bij een eventueel regeeringsjubileum in gedachten kunnen gehouden worden. 

Donderdagmorgen zijn de kinderen in de verschillende scholen getrateerd, daartoe in de gelegenheid gesteld door het gemeentebestuur. De morgen werd volgemaakt met vertellingen, raadsels en spelletjes. ’s Middags werden in de schuren van de heeren Jb. Vriend en Jn. de Kroon spelen voor kinderen gehouden, waar ze met veel enthousiasme aan deelnamen en die Vrijdagmorgen werden voorgezet. 

De volksspelen vielen ook in goede aarde. In de schuren van de heren Kooiman, Lieuwen, ‘Oranje-Nassau’ en ‘de oude gebouwen’ kon men deelnemen aan schieten, sjoelen, speerwerpen en alle mogelijke huiselijke spelen. Door de lage inleggelden was de deelname algemeen en zeer groot, zoodat de ruime en goed ver- sierde schuren meestal overvol waren. Deze spelen werden Vrijdags met grooten ijver voortgezet. Toen was ook op den weg een rolschaatsen- wedstrijd georganiseerd, die echter door de ongeoefendheid der deelnemers niet kon doorgaan. 

’s Middags werd in de Geref. Kerk de feestelijke samenkomst gehouden. Deze kerk, waar officieel 1100 zitplaatsen zijn, was gevuld met zeker een 1300 bezoekers, die onder leiding van den koster, den heer Mellema, daarin gestouwd werden. Dr. Steen heeft daar nog een openingswoord gesproken, mede naar aanleiding van Ps. 45, welke Psalm, hoewel Christo- centrisch, toch ook wel iets voor dit feest te zeggen had. De Zangver- eeniging “Hallelujah’ heeft hierna de Oranje-Cantate uitgevoerd, met andere woorden voorzien door onzen plaatsgenoot, den heer Jn. Trompetter. De orgelpartij werd gespeeld door den heer Jac. Mantel Cz. Bij onts- tentenis van den directeur stond de Zangvereeniging onder leiding van den heer Jn. Boer Dz. Het Harmonie- corps speelde onder leiding van den heer K. Broer enkele marschen, waar- onder de Lippe-Detmoldmarsch. Het corps was versterkt door leden van de Muziekvereeniniging “Kunstmin”. De Chr. Gymnastiekvereeniging voerde een paar mooie standen uit onder leiding van den heer Hagen. 

De beide laatse nummers van het programma vormden evenwel het hoogtepunt van dezen middag. Een achttal dames in het wit gekleed speelden een lintenspel, dat buitengewoon mooi was. Al het voorgaande verdween in de schaduw van het laatste programmapunt. Na een dialoog van een zestal heeren kwamen de “Prins” en de “Prinses” binnen, voorgesteld door den heer K. Mantel Dz. en mej. Martha Schenk Pd. De gelijkenis was zoo sprekend als men zich maar denken kan. Een oorverdovend gejuich steeg op. De heer De Boer hield een toespraak, waarin hij zijn dank betuigde voor de aangedane eer en voor de bereidwilligheid ook in de fakkeloptocht mede te rijden. Na het aanbieden van bloemen, voor welke “Prins Bernhard” met kunstig nagebootst Duitsch accent in ’t Nederlandsch bedankte, wat weer een reusachtig applaus uitlokte. Onder de tonen van het Wilhelmus vetrokken ze weer. 

Na den Kerkdienst volgde eerste de uitgesteld Lampionsoptocht voor kinderen, die door het slechte weer van Donderdag naar Vrijdag verschoven was. Het was een uitzonderlijk aardig gezicht de kleine peuters met schommelende lichtjes in den donkeren kalmen avond te zien voorbijtrekken. Ze was nauwelijks uitgemarcheerd of den opstelling van den Fakkeloptocht begon, die om 6.30 uur na een vuurpijl startsein haar 16 K.M. lange traject begon af te loopen en dit in 21⁄2 uur volbracht. De stoet werd geopend door de herauten op hun door het rumoer ietwat schichtige paarden. Daaropvolgende reed het “Prinselijk paar” in hun versierde auto. In bonte volgorde sloten zich daarachter het Harmoniecorps, dat den gang er in hield, auto’s, de Oranjetram, versierde fietsen, steltloopers en verder de fakkeldragers en groepen daarvan, o.a. de Zanger Vereniging en de E.H.B.O. Deze lichtstoet is een groot succes geworden, mede door het “Prinselijk paar”, dat overal langs den weg uitbundig toegejuicht werd en deze toejuichingen wuivend in ontvangst nam. Toen de stoet bij de Geref. Kerk ontbonden werd, heeft de eere-voorzitter der Oranjevereeniging, Dr. Steen, staande op een auto woorden van dankgesproken, waarna de “Prins” niet erg ‘hoffelijk’ op de schouders geheschen en rondgedragen werd. Het publiek verspreidde zich weer in de schuren waar de dag besloten werd. 

Eén ding hebben we nu toe niet genoemd, en dat is de Historische tentoonstelling. Het is onbegrijpelijk hoe de commissie hoervoor benoemd, in zoo’n korten tijd zooveel bijeen heeft weten te brengen. In de schuur van C. Groot waren een drietal oude kamertjes ingericht, waar veel ouderwetsesch goed in harmoniërende omgeving was opgesteld, en mede door de levende en levendige bevolking dezer kamers, nl. de heeren K. en D. Vriend en mevr. Beishuizen-Faust, verdrong zich hiervoor voortdurend het zeer bejaarde publiek. De Bovenzaal der “Oude gebouwen” was ingericht voor oude documenten en andere gegevens. veel ouderwetse gebruiksvoorwerpen waren daar te bezichtigen. De aandacht werd o.m. getrokken door een oude muntenverzameling, verschillende schilderijen en prenten, een paar kaarten die aantoonden hoe Noord-Holland er in de 16e eeuw uitzag, oude kleeren en sieraden. 

De verbinding tusschen de verschillende centra der feestelijkheden werd onderhouden door de Oranjetram, welk vehikel een prachtige uitvinding bij zulke gelegenheden is”.