IJle Hovenga
auteur: redactie
bron: jaarboek 2023,Pim Hovenga-Dalfsen, Piet Hovenga-Andijk, beknopt overzicht van geschiedenis van de L.O. afd. Andijk
IJle Hovenga 1899-1980
Een van de oprichters van fanfare Sursum Corda was IJle Hovenga, geboren in Anjum in 1899. Als kereltje van een jaar of 9 moest IJle, samen met zijn broer Pier, al meehelpen de kost te verdienen omdat hun vader, Riekele Hovenga, ziekelijk was. Deze overleed op 33-jarige leeftijd aan tuberculose (tbc). IJle was toen pas 10 jaar. Tijdens de ernstige ziekte van zijn vader mocht IJle iedere dag na schooltijd zijn bedlegerige vader even groeten. Aan het eind van zijn leven verzocht Riekele zijn zoon ‘om goed op beppe (zijn moeder Jantje Feenstra) te passen’.
’s Morgens om 4 uur stonden beide broers op om koeien te melken. Zo’n twee uur later kwamen beiden weer thuis, even weer naar bed, en voor het naar school gaan zorgde beppe voor een goed ontbijt voor de jongens.
De periode dat zijn vader ziek was heeft IJle als moeilijk ervaren, om zo jong al te moeten helpen de touwtjes aan elkaar te knopen. Dit ontroerde hem lange jaren erna nog steeds. Het zal hem gevormd hebben, volgens zijn zoon Pim. ”Vader stond op z’n vrijheid, was nooit en voor niemand bang en met die karaktereigenschap heeft hij ook het verzetswerk in de oorlog 1940-1945 kunnen doen”.
In zijn militaire diensttijd was IJle als kok in Kampen gestationeerd. Kort daarna, op 14 februari 1922, is hij uit Anjum naar Andijk vertrokken. ‘Die jongen zien we hier nooit meer terug’ werd in Anjum gezegd, vertrek naar ‘Holland’ werd toen gezien als emigratie. Hij begon als knecht bij slager Gerrit Nijdam aan de (toen) Oosterdijk 29 en in Andijk vond hij zijn meisje: Trijntje Kooiman. Ze trouwden in 1925 en gingen wonen op Middenweg 7, tegenover het stuk land waar in 1929 de gereformeerde kerk en pastorie zouden worden gebouwd. In dit woonhuis begon Hovenga zijn eigen slagerij. De zaak liep echter niet goed en moest begin 1936 worden gesloten. Een gebeurtenis die hard aankwam in het gezin.
Na deze periode werd hij in deeltijd knecht bij slager Gerrit Roos op Andijk-West en werkte hij bij Gerrit Ruiter in het zaadpakhuis. Tijdens een werkloze periode begin 1940/1941 is hij kok geweest voor tijdelijke evacués uit sanatorium Zonnegloren in Soest. Deze waren ondergebracht aan de Horn in de schuur van (dove) Jaap Kooiman, later van Kooiman-Horjus. Vervolgens beheerde Hovenga de (bescheiden) veestapel van Gerrit Ruiter in diens boerderij aan de Knokkel en zat volop in het verzetswerk. Zijn actief en onvermoeid werken voor de plaatselijke Organisatie tot Hulp aan Onderduikers bezorgde Hovenga de plaats als leider van het District. Hij werd tevens benoemd als Algemeen Voedselcommissaris van de Provincie Noord-Holland. De voedselvoorziening voor Amsterdam en het Gooi stond onder zijn verantwoording. Honderden tonnen voedsel heeft Hovenga zo laten verschepen. In deze functie heeft Hovenga nog geluncht met Prins Bernhard.
F2331Trouwfoto IJle Hovenga en Trijntje Kooiman
F2329 Woonhuis en slagerij op Middenweg 7 (waar de kinderen voor staan)
Rond 1950 ging Hovenga als vertegenwoordiger aan de slag bij zaadhandel Pannevis in Delft. Zowel vakkennis in de groente- en bloemzaden als mensenkennis heeft hij hier opgedaan. “Het leven leert je”, zei hij dan. Zijn werkterrein omvatte grotendeels de provincies Gelderland, Limburg, Drenthe en later meer Groningen en Friesland. Dit betekende dat hij vaak de hele week van huis was. Tijdens de vele autoritten heeft hij heel wat kou geleden, niet alle auto’s hadden toen verwarming. Een plaid over z’n knieën hielp iets, of onderweg even stoppen om te bewegen. Zodra hij thuis was installeerde hij zich direct op z’n vaste favoriete plek: de stoel direct naast de kachel. Even lekker doorwarmen en genieten van z’n sigaar. Vanaf zijn 70e jaar deed hij de zaadverkoop nog voor enkele dagdelen in Noord-Holland en heeft dat volgehouden tot z’n 72e.. Toen was het werken echt afgelopen. In 1990 is IJle Hovenga op 90-jarige leeftijd overleden.
