Fotopagina Andijk-Oost
auteur: Ton Jonker
bron: Jaarboek 2023
Foto: Ton Jonker. ca 1920
Tijd voor een korte werkonderbreking. Zoals op de foto is te zien zijn de woningen in tweeën gezaagd en mosterdpotten onder de woningen geplaatst. Gereed voor transport! Als een huis moet worden verplaatst, worden eerst alle dakpannen en stenen muren verwijderd. Het houten skelet wordt met dommekrachten opgekrikt en op balken gezet. In de binnenkant worden voor de stabiliteit schoren (kruizen) aangebracht om het geheel te verstevigen. Vervolgens wordt het huis over mosterdpotten (rollen) en d.m.v. een lier van de oude naar de nieuwe plek verrold, waar het nieuwe fundament al klaar ligt.
Soms gebeurt dit ook ’s nachts. In sommige gevallen is dit slechts een aantal meters achteruit, maar de meeste huizen zijn naar de nieuwe wegen verhuisd. Dit ging over de weg, dus getrokken door lieren en rollend over mosterdpotten. Ook zijn veel huizen op schuiten naar hun nieuwe plek gevaren. Zo is het met deze twee woningen ook gegaan. Met een vergrootglas zijn de schoren in de kap van het rechter gedeelte goed te zien. Nu kan het houten karkas, inclusief het schoorsteenkanaal, naar de schuiten worden verrold. De delen worden met schuiten getransporteerd naar de reeds aangelegde Middenweg. Opmerkelijk is dat ze daar – t.o.v. de bestaande situatie – contra worden geplaatst. Nadat beide achterstukken zijn afgevoerd kunnen de voorstukken – die dicht tegen de dijk aanstaan – naar de vrijgekomen plaatsen worden verrold. Het gedeelte wat we uiterst links op de foto zien staan zal later de ‘Vitaminebron’ van Jan Remijnse worden.
Links staat op de hoek van het linker gedeelte staat Piet Kistemaker. In de deuropening staat Willem Schuurman, de leider van de hele operatie. De man in het ‘gnappe’ pak is middenstander Jac. Bootsman. Voor de dames die vanuit het bovenraam de gebeurtenissen belangstellend volgen is het een bijzondere dag. Tijdens het transport verlaten zij de woning niet. Ze maken de hele reis mee.
Vanwege de werkzaamheden moest de ‘kakdoôs’ tijdelijk van de slootkant worden verwijderd en deze staat nu op het droge. Vermoedelijk dient het schot op de grond om stank en ongelukken tegen te gaan. Wil men hiervan gebruikmaken dan dienen we ons goed voor te bereiden. Staat er een felle oostenwind over de velden en is de temperatuur onder het nulpunt dan moeten we ons er wel op kleden. Binnen is het dan net zo koud als buiten.
De houten plee is – zoals zovele – simpel van uitvoering. Een naar achteren aflopend pannendakje waarop een waterbord met eraan een windveer. Het interieur is (anti-) vliegenblauw geverfd. En sober, namelijk een kist met zitplank en gat waarop een rond deksel. Aan de wand een bakje waarin versneden kranten of pagina’s van Vrije Geluiden voor het grijpen lagen.