Vervolg Schaaklust

auteur: Durk Dijkstra
bron: Jaarboek 2011

v. Scheltinga in Dorpshuis “Centrum”

Nadat de schaakvereniging was ondergedoken, is er nog veel in clubverband geschaakt maar dan wel aan huis. In de periode ’44-’45 werd er thuis veel geschaakt, maar dit ging niet van Schaaklust uit.
Wel is in maart ’45 nog een gongwedstrijd georganiseerd. Hieraan hebben 36 personen deelgenomen. Hiervan is niet veel te vinden in de notulen. A. Prikkel heeft op aandringen van de toenmalige voorzitter Fr. Horjus geprobeerd uit zijn herinneringen enkele feiten op papier te zetten. Volgens Prikkel is de laatste Algemene Vergadering gehouden in september 1943 bij Jn. Dekker. Hier werd onder meer besloten de vereniging ‘Schaaklust’ te laten onderduiken. Dit vooral met het oog op het feit dat ze geen drukte met de bezettende macht wilden uitlokken. 

De eerste bestuursvergadering na de oorlog is gehouden op 25 september 1945. Hier is gesproken over het wel of niet ongemerkt laten passeren van het 15-jarig bestaan. Besloten werd om het jubileum te vieren met het uitnodigen van de Hoornse schaakvereniging voor het spelen van een vriendschappelijke wedstrijd. In de hiervoor te plaatsen advertentie zou meteen gevraagd worden de in bruikleen uitgegeven borden, klokken en stukken terug te brengen.

De 15 jaarvergadering stond in het teken van 3-jarig onderduiken. Zo ontbrak ook het verslag van de secretaris over de laatste drie jaar. Ook de gegevens over het reilen en zeilen van Schaaklust op financieel gebied bleken te zijn zoekgeraakt. Wel wist de penningmeester te melden dat er een batig saldo van fl 36,82 op de bank stond.
Het gehele bestuur trad af en er werd een nieuw bestuur gekozen. F. Horjus voorzitter, W. Gutter secretaris en A. Prikkel penningmeester. Als bestuursleden: C. Gorter en P. Postma. Staande deze vergadering werd besloten de wekelijkse competitie op maandagavond in de Meiboom te houden, aanvang half acht.
In 1946 is Schaaklust lid geworden van Noord- Hollandse Schaakbond. Dit was toentertijd een onderafdeling van de Nederlandse Schaakbond waar Koninklijke voor stond. Dit in verband met het mogen meedoen met de West-Friese competitie. 

De secretaris maakte bekend dat het contact met Dr. Max Euwe om hier een schaaksimultaanseance te willen spelen, succes heeft gehad! Dr. Euwe had te kennen gegeven dat hij de uitnodiging om te komen spelen van harte had aangenomen. Het evenement zou op 4 november plaatsvinden. Dr. Euwe zou tegen 50 borden spelen. Het bestuur was zo brutaal geweest om de zusterverenigingen, te weten Enkhuizen, Hoorn en Medemblik, ook uit te nodigen, ieder met twee spelers.
Deze simultaan-seance is wel de opmerkelijkste gebeurtenis geweest in de historie van Schaaklust. In alle opzichten mag dit gebeuren wel een van de meest succesvolle ondernemingen van het bestuur worden genoemd. Aan deze wedstrijd hebben 50 personen deelgenomen. De zaal waar dit evenement plaatsvond, was feestelijk versierd. Ook waren er die avond ongeveer 115 toeschouwers aanwezig. De heer Euwe werd verwelkomd door de voorzitter Fr. Horjus, waarna burgemeester Douma het een eer vond om zulk een bekende Nederlander namens zijn gemeente een hartelijk welkom toe te roepen. Ook erevoorzitter D. Uiterdijk was zeer te spreken met de komst naar Andijk van nationaal kampioen Dr. M. Euwe.
De heer Euwe wist 471⁄2 te winnen van de 50 punten. De heren Jn. Wilms en W. Gutter wisten te winnen en de heer P. Groot-Walstra speelde remise. Voorzitter Horjus bracht hulde aan Dr. Euwe en overhandigde de grootmeester als blijk van waardering een mooie plaquette voorstellende het wapen van Andijk met inscriptie.
Het bestuur had besloten om voor deelname aan de wedstrijd 2 gulden te vragen en per belangstellende I gulden entree te heffen. Uit deze inkomsten konden alle onkosten van deze festiviteiten worden bekostigd. Dank zij dit succes heeft het bestuur een paar jaar later weer een simultaanwedstrijd georganiseerd.

Nu kwam Theo van Scheltinga naar Andijk. Van Scheltinga was op dat moment een van de toonaangevende Nederlandse spelers, die al diverse malen het Hoogoven Schaaktoernooi had gewonnen.
Dit evenement is gehouden op 13 oktober 1948. Al was het een sportieve en prima gebeurtenis, het haalde niet het succes dat bereikt was met Dr. Euwe. Wel werden dat jaar met de baten van deze happening 10 schaakklokken aangeschaft! Vermeldenswaardig is dat het jeugdige lid B. v.d. Braber zich dat seizoen vanuit het derde tiental in het eerste tiental wist te spelen. Vanaf die tijd deed Ben ook mee om de titel Kampioen van Andijk alsmede Kampioen van West-Friesland. De uitslag van simultaan-seance had tot resultaat dat Van Scheltinga van de 35 partijen er 30 won, er 2 verloor en 3 remises uit de strijd sleepte. P.M. Bootsman en Jn. Gorter wonnen hun partij en A. Kooiman Pzn., C. Groot en Br. Brouwer jr. speelden remise. 

Petrosjan in de Meiboom

Dat de besturen van Schaaklust nogal gecharmeerd waren van simultaanwedstrijden bewijst wel het feit dat personen als (Jan) Hein Donner en Cnossen in Andijk zulk soort wedstrijden hebben gespeeld. Ook de Rus Tigran Petrosjan heeft op Andijk een wedstrijd gespeeld. Vermoedelijk in de ‘Meiboom’. Hoeveel deelnemers hier aan deel hebben genomen vermeldt de geschiedenis niet. De heer Petrosjan was in Nederland dankzij het Hoogovens Schaaktoernooi. Vermoedelijk is dit geweest in het seizoen 1968-69. In het seizoen ’72-’73 zijn zes leden van Schaaklust een dag te gast geweest bij de Hoogovens. Dit omdat zij gewonnen hadden of remise hadden gespeeld bij door de Hoogovens georganiseerde simultaanwedstrijden. De gelukkigen waren B. v.d. Braber, P.M. Bootsman, D. Dijkstra, D. Mantel en W. Gutter. 

Omstreeks het begin van de competitie in 1959 heeft het bestuur het zogenaamde Keizersysteem ingevoerd. W.H. Vriend werd belast met de uitvoering ervan. Dit systeem heeft als voordeel dat er altijd onderling gespeeld kan worden. Bij opkomst van een oneven aantal leden is er hooguit één lid dat niet kan spelen. Dit is de zogenaamde ‘stilzitter’. De vergoeding van deze ‘stilzitter’ is 2/3 van de bordpunten die eventueel bij winst zouden zijn behaald.

Wat er verder met Schaaklust in de geschiedenis is voorgevallen, is niet wereldschokkend geweest. Misschien de verwisseling van lokaliteit. Van de ‘Meiboom’ naar ‘Dorpshuis Centrum’, waar de competitie nog altijd wordt voortgezet. En wel nog steeds op maandagavond om 8 uur. Dit vanaf begin september tot en met april. 

Van de foto’s in dit artikel is de herkomst niet meer te achterhalen. Mocht je in het bezit zijn van een originele foto van betere kwaliteit, dan zouden we deze graag ontvangen. Natuurlijk willen we altijd de na(a)m(en) toevoegen van de eigenaar van de foto.